د شناخت، درک، پذیرش، همدلی با احساسات فرد دیگر، قدردانی و پذیرش دیدگاه اوست. صمیمیت، تنها یک تمایل یا آرزو نیست؛ بلکه یک نیاز اساسی و واقعی بوده و مفهوم وسیعی دارد که شامل خود افشایی، رابطهی جنسی، نزدیکی هیجانی، بدنی و عقلی است (بطلانی و همکاران، ۱۳۸۹).
زوجین: زن و شوهری که به صورت رسمی و با رضایت آگاهانه به عنوان زوجین شناخته میشوند و توسط مرگ یکی و یا طلاق از یکدگیر جدا میشوند (فاتحی و دهقانی، ۱۳۸۹).
فصل دوم
صمیمیت بین زوجین و شیوههای ابراز آن
مقدمه
محبت که آسودگی و آرامش است همچون کشتی نجاتی است که بر امواج خشمگین مشکلات زندگی در حرکت است. کشتی که یک زن مهربان و هنرمند ناخدای آن است زیرا تسکین و آرامش بخشیدن به زندگی رسالتی است که بر دوش زنان نهاده شده است.
«اما حقا الزوجه فان تعلم ان الله جعلهالک سکنا و انسا فتعلم ان ذالک نعمه من الله علیک فتکرمها وترفق بها»
خداوند متعال زن را برای شوهرش مایه آسودگی و آسایش قرار داده او نعمت بزرگ الهی است، دست حکیم پروردگار همخوان یا رسالتی که بر دوش انسان قرارداده استعداد مهرورزی، محبوبیت و مطلوبیت را نیز در فطرت و غریزه انسان نهاده است.
به قول استاد شهید مطهری «طبیعت مرد را مظهر طلب و عشق و تقاضا آفریده است و زن را مظهر مطلوب بودن، معشوق بودن، غریزه مرد طلب و نیاز است و غریزه زن جلوه و ناز» (مطهری، 1389)
روشن است اگر زنان در مسیر طبیعی فطرت خویش و در پرتو آشنایی با معارف دینی و آموزههای روانشناسی که روشنگر راه زندگی خانوادگی است بتوانند به وظایف خویش عمل کنند به جای آن که مأمور نظافت باشند،میتوانند نماد رحمت و مهربانی بوده و بسیاری از مشکلات و موانع را در مسیر زندگی عاشقانه از سر راه بردارند.
«بدون تردید غالب کشاکشهای خانوادگی، سردیها، بیاعتناییها، بیرغبتیها، خانهگریزیها، ستیزهها، جدایی ها، طلاقهای بین زن و شوهرها به دلیل فقدان آرامش روانی در کانون خانواده و عدم تأمین نیازهای عاطفی- روانی بوجودمیآید.» (تورنیر، 1991).
لذا برای مرتفع شدن چنین مشکلاتی علاوه بر ضرورت محبت در تحکیم بنیان خانواده، شیوههای ابراز آن توسط زوجین بالاخص زنان مورد بررسی قرارمیگیرد.
2- 1- ضرورت محبت و ابراز علاقه در روابط زوجین
قرآن کریم از رابطه میان زوجین با کلمه مودت و رحمت یاد میکند که این مسئله اشاره به جنبه انسانی و فوق حیوانی زندگی زناشویی دارد.زیرا عامل شهوت تنها رابطه طبیعی زندگی زناشویی نیست، بلکه رابطه اصلی، صفا و صمیمیت و اتحاد دو روح است.(مطهری،1377)، عبارت «وَ جَعَلَ بَینَکُم مَودهٌ وَ رَحمَه» بیانگر رابطهی دوستی و مهربانی است .بدین معنا که هم یکدیگر را دوست بدارند و به هم عشق بورزند، و هم با یکدیگر مهربان باشند .(خامنه ای،1381).
از سویی خداوند متعال پیامبر اکرم (ص) را رحمتی برای عالم معرفی کرده است که به برکت وجود ایشان بسیاری از بلاها و مصیبتها از عالمیان برداشته شده است.
اینجا فقط تکه های از پایان نامه به صورت رندم (تصادفی) درج می شود که هنگام انتقال از فایل ورد ممکن است باعث به هم ریختگی شود و یا عکس ها ، نمودار ها و جداول درج نشوندبرای دانلود متن کامل پایان نامه ، مقاله ، تحقیق ، پروژه ، پروپوزال ،سمینار مقطع کارشناسی ، ارشد و دکتری در موضوعات مختلف با فرمت ورد می توانید به سایت 40y.ir مراجعه نمایید.
رشته حقوق همه گرایش ها : عمومی ، جزا و جرم شناسی ، بین الملل،خصوصی…
در این سایت مجموعه بسیار بزرگی از مقالات و پایان نامه ها با منابع و ماخذ کامل درج شده که قسمتی از آنها به صورت رایگان و بقیه برای فروش و دانلود درج شده اند
شاید بتوان بین رَحْمَهً لِلْعالَمینَ بودن پیامبر و وجود مودت و رحمت بین زوجین، این ارتباط مفهومی را برقرار ساخت که دوستی و محبت بین زن و شوهر علاوه بر اینکه آرامش و رحمت الهی را به ارمغان میآورد، دژ محکمی در برابر بلایا و آسیبهایی است که میتواند بنیان خانواده را متزلزل سازد.
با توجه به اینکه همسران نمونه، امانتدار خوبی برای این هدیه الهی هستند در دعاهایشان از درگاه خدا مىخواهند که همسران و فرزندان آنان را از کسانى قرار دهد که مایه روشنى چشم آنان گردد.
خداوند این اوصاف را برای گروه ممتاز مؤمنان که در صف مقدم قرار دارند تحت عنوان “عباد الرحمن” شرح مىدهد، و همانگونه که رحمت عام خدا همگان را فرا مىگیرد، رحمت این بندگان خدا نیز از جهاتى عام است،و علم و فکر و بیان و قلم و مال و قدرتشان پیوسته در مسیر هدایت خلق خدا کار مىکند. )مکارم شیرازی،1374) در نتیجه دیگران که دوستدار تقوایند از آنان میآموزند و پیروى میکنند، بدون تردید اهل بیت (ع) از روشنترین مصداقهاى این آیه هستند، اما این مانع از گسترش مفهوم آیه نخواهد بود که مؤمنان دیگر نیز هر کدام در شعاعهاى مختلف، امام و پیشواى دیگران باشند.( مکارم شیرازی، 1374).
پس میتوان نتیجه گرفت که مودت و علاقه و ابراز آن دربین زوجین از آنرو دارای اهمیت است که هم سبب آرامش و نشاط روح و جسم زن و شوهر است و هم گامی مؤثر در مسیر بندگی است که ضمن جلب رحمت الهی میتواند الگو و سرمش خوبی برای دیگران در جهت گسترش این فرهنگ باشد .
با توجه به اینکه، ابراز علاقه در محیط خانواده درنگاه درون دینی، دارای نمودهایی در ابعاد مختلف است، در این حوزه به موارد زیر میتوان اشاره نمود:
۲-2- جلوههای کلامی
یکی از مهمترین شیوههای ابراز علاقه در بین همسران استفاده از کلام و نعمت بیان کردن محبت و علاقه در ارتباطات زن و شوهر است .از جمله جلوههای این شیوه در روابط زن و شوهر عبارت است از:
۲-2- 1-گفتگو و تعامل همراه با درک و محبت
تعامل و گفتگو شایسته در ارتباطات زناشوئی یکی از مهمترین مهارتهای یک خانواده موفق و نشانه مهر و علاقه دوسویه بین همسران است.
در این خصوص، بایستی مرد در خانه حرف بزند و به نیازهای عاطفی زن پاسخ دهد. که این امر نقشی اساسی در قلمرو محبت ایفا میکند.
چنانچه پیغمبراکرم(ص) هر روز صبح بعد از نماز صبح از خانمهایشان دلجویی میکردند و میپرسیدند: نیازهایتان چیست؟ و چه درخواستی دارید؟
این رفتار پیامبر حامل این درس است که نیازهای عاطفی و معنوی زن و فرزندان بایستی تأمین گردد. و یکی از راههای تأمین این نیازها، گفتگو و دل جویی از سوی مرد است. (عرفان،1387).
همچنین از عایشه نقل است هنگامی که پیامبر دو رکعت نافله صبح را میگزارد اگر من بیدار بودم با من سخن میگفت و اگر من خفته بودم دراز میکشید تا اذان گفته شود(دلشاد تهرانی، 1386).
متقابلاً زن نیز بایستی این نیاز همسر را همواره در نظر بگیرد و سعی نماید ضمن بیان علاقه خویش نسبت به شوهر خود، خاصه در هنگام سختیها و مشکلات، همراه خوبی در شنیدن سخنان او باشد و با کلام محبتآمیز و فهماندن این امر که شرایط همسر خود را درک میکند، با زبانی نرم و محبتآمیز آرامش را به همسر خویش هدیه کرده و با بیان جملات مثبت و امیدوارکننده در تقویت روحیه او برای پیشرفت زندگی خانوادگی شان کوشا باشد.
«زیرا کانون خانواده، جایی است که عواطف و احساسات باید در آن جا رشد و بالندگی پیدا کند؛ بچهها محبت و نوازش ببینند؛ و شوهر که مرد است و طبیعت خامتری نسبت به زن دارد و در میدان خاصی، شکنندهتر است، مرهم زخم او، فقط و فقط نوازش همسر است، حتی نه نوازش مادر. مرد باید نوازش ببیند. برای یک مرد بزرگ، همسرش کاری میکند که مادر برای یک بچهی کوچک آن کار را میکند؛ و زنان دقیق و ظریف، به این نکته آشنا هستند. اگر این احساسات و عواطف محتاج وجود یک محور اصلی در خانه که آن محور خانم و کدبانوی خانه است، نباشد، خانواده یک شکل بدون معنا خواهد بود.» (خامنهای،1381).
از سویی، همسران برتر به این حقیقت اذعان دارند که میتوانند با گیرایی کلامی و بارانی از جذابیتهای بیانی، آنچنان وجود همسر خود را سیراب نمایند که در برابر محرکهای صوتی و کلامی نامحرمان کاملا مصون باشند. اسلام عزیز بر این نکته تأکید دارد که با نامحرمان به نرمی و طنّازی سخن مگویید و از کلام غیر ضروری با نامحرمان بپرهیزید و در عوض توصیه میکند که با همسران خود با زیباترین بیان، گیراترین کلام و جذابترین لحن سخن بگویید. در نتیجه بایستی در خانه، از بیشترین فرصت برای صحبت و تبادل نگاههای گرم و کلمات جذاب و گیرا با همسر بهره جست و در حقیقت جذابیت صوتی و کلامی از محکمترین حلقههای پیوند و قویترین جاذبههای نزدیکی در زندگی زناشویی است (افروز، 1376).
۲-2- 2- بیان نمودن علاقه و محبت
با توجه به اینکه روحیه زن نسبت به مرد عاطفیتر است و روح او دارای ظرافتهای خاصی است که بیشتر در معرض آسیب است، بیان و ابراز محبت شوهر نسبت به او تأثیر به سزایی در آرامش، رشد و افزایش اعتماد به نفس او در محیط خانوادهدار است. از این رو پیامبر اکرم(ص) در کلامی حکیمانه میفرمایند: مرد اگر به همسر خود بگوید دوستت دارم، این سخن هرگز از قلب او بیرون نمیرود. (شیخ حر عاملی، 1409).
در محیط خانواده شوهر باید عاطفه قلبی خود را نسبت به همسرش ابراز کند حتی اگر نسبت به او محبت زیادی ندارد، همان اندک را، در بیان زیاد جلوه دهد، قشنگ و خوب جلوه دهد، و خانمش را محبوب خودش اعلام کند؛ زیرا این مسئله موجب میشود خانواده گرم شود و خدایناکرده فکر انحراف در ذهن او (زن) القا نشود.
زن و مرد هر دو نیاز به محبت دارند و اگر این محبت اعلان و تثبیت نشود مشکل ایجاد میکند. (حسینی، 1387)؛ از این رو امام صادق(ع) یکی از ویژگیهای زن نمونه را اظهار عشق او نسبت به همسر خود همراه با دلبری و زیبا کردن خود در چشم او بیان مینمایند. (شعبه حرانی، 1404).
هنگامی که شخصی از امام باقر(ع) سوال نمود : که خانم من خیلی به من حساس است و مرتب میگوید کجا بودی؟ زودتر بیا، تا حالا کجا بودی؟ آنجا چرا رفتی؟ امام باقر(ع) فرمودند: دوستت دارد، قدر محبتش را بدان!
«البته زن بایستی شرایط همسر خویش را درک نماید و همواره در رفتار خویش حد اعتدال را رعایت نماید» زیرا مرد باید سامان زندگی را با تدبیر و علم و عقل انجام دهد، با این وجود بایستی شوهر به محبت زن خود احترام بگذارد و در گفتار و عمل طوری رفتار کند که به محبت او به خوبی پاسخ مثبت داده شود. (حسینی، 1387)
در این خصوص میتوان به ابراز علاقه امام خمینی، استاد اخلاق و عارف فیالله، نسبت به همسرشان اشاره داشت که در نامهای خطاب به ایشان میفرمایند: تصدقت شوم، الهی قربانت بروم، در این مدت که مبتلا به جدایی…ام متذکر شما هستم و صورت زیبایت در آئینه قلبم منقوش است…. (سبحانینیا، عسکری، 1379).
۲-2- 3- توجه به ویژگیهای مثبت همسر و تکریم او
در زندگی خانوادگی ممکن است هر یک از زن و مرد دارای ویژگیهای شایسته، زیبا و آشکار باشند که بیان و یادآوری آنان یکی از شیوههای مؤثر در بیان علاقه در ارتباطات آنان است.
چنانچه خداوند متعال در سوره ضحى آیه 11 میفرماید: «نعمتهاى خدا را یاد کنید و آنان را اظهار نمائید.» بازگو کردن نعمت خدا شکر است (طبرسی، 1360)، که گاه با زبان وگاهی با عمل است؛ این سنت افراد سخاوتمند و کریم است که وقتى نعمتى به آنها روى آورد بازگو مىکنند و شکر خدا را بجا مىآورند، و عملشان نیز تاییدی بر این حقیقت است (مکارم شیرازی،1377)، در نتیجه آراستگی به این مهارت ضمن جلب رحمت الهی و افزون شدن نعمتها باعث افزایش محبت در بین همسران میشود.
۲-2-4- نام آوری دلنشین در خطاب همسر
در ارتباطات همسران، صدا زدن به نامی که مطلوب و محبوب زن یا شوهر است، عامل مهمی در ایجاد و تقویت محبت در ارتباطات زناشویی به حساب میآید.
خداوند متعال از به کاربردن القاب ناپسند نهی فرموده اند و در سنت نبوی نیز پیامبر اکرم(ص) پسندیده میدانستند که شخص با نام و کنیهای که بیش ازهمه دوست دارد خوانده شود. (دلشاد تهرانی، 1386). و امام علی(ع) میفرمایند: در خطاب کردن، زیبا و نیکو خطاب کنید تا جواب زیبا و نیکو بشنوید (تمیمی آمدی، 1366). در نتیجه شایسته است زن و شوهر در ارتباطات کلامی خویش از نام یا بیان برخی توصیفهایی که مورد پسند همسرشان است استفاده نمایند که این امر حاکی از ابراز علاقه آنان نسبت به یکدیگر است.
۲-2-5-