ما، امروز هم مثل روال هفته های گذشته، شما رو با یکی از مناطق دیدنی سرزمین چهار فصل ایران آشنا می کنه.
جایی که به واسطه یه بانوی خلاق و کدبانو، معروفیت ملی و حتی بین المللی پیدا کرده و حالا واسه گردشگران چابکسر در استان سر سبز گیلان، یکی از مقصدهای گردشگری طبیعی و حتی غذایی هستش.
خوشمزه ترین جاذبه گردشگری گیلان، ۱۷۰ نوع غذای محلی رنگارنگه که طعم طبیعت در درون اونا نفوذ کرده و باقلی قاتوق، آسونترین و خوشمزه ترین ابداعات آشپزی این خطه سرسبز هستش که هر چهار فصل، دیدنیا و خوردنیای بسیار داره.
مخصوصاً، وقتی با طعم غذاهای خوشمزه یه کدبانوی کارآفرین خلاق هم همراه شه، گردشگری رویایی رو به ارمغان می آورد.
با ما همراه باشین با گشتی در دنیای جذاب و شیرین خاور خانوم که نماد توانا سازی زنان دهاتی در خطه سرسبز گیلان با وسایل گردشگری غذاییه.
قصه خاور خانوم: داستان همت
به قول احسان علیخانی در برنامه ماه عسل ایام رمضان، قهرمون قصه امروز ما، فردیست که نه سواد آکادمیک آنچنانی داره و نه سرمایه خاصی رو واسه راه اندازی کسب و کارش در اختیار داشته و حتی، ۱ ریال از وام و تسهیلات صندوقا و بانکای خصوصی و دولتی دریافت نکرده.
قهرمون قصه ما، نه مدرک بین المللی داره و نه مسلط به زبون خارجی خاصیه. نه اسیر بروکراسیای اداری و استانداردها و روشای لوکس و فانتزی عادی کار و کاسبی در کلانشهرها شده و نه تلاش کرده تا کسب و کارش رو به زور تبلیغ و اینستاگرام و بسته بندی و روشای عادی بازاریابی، گسترش بده.
اون نه سرمایه ای داشت و نه علمی خاص. ایشون فهمید که مردم اشباع شده از رستورانای لوکس و فانتزی و غذاهای سنتی و فرنگی بعضی وقتاً بی مزه و ماشینی، در خطه سر سبز شمال، به دنبال غذاهایی هستن که طعم غذاهای خونگی و دستپخت یه کدبانوی شمالی رو بده.
خاور خانوم، کدبانوی خلاق و کارآفرین استان گیلان، مثل خالق کیکای لواشکی گیلان، امروزه یه نام سرشناس در این استان هستش که بعضی از گردشگران پایتخت و دیگه استانای کشور، به عشق غذاهای محلی و لذیذش، رهسپار دهی کمتر شناخته شده به سرولات می شن.
جایی که تا قبل از فعالیت خاور خانوم، دهی نامعلوم مثل ده ها روستای گیلان به حساب می رفت.
سرولات دهاتی دیگه س، در فاصله سه کیلومتری جنوب چابکسر از توابع شهرستان رودسر در کنار رودخانه پر آب آچیرود در اول دامنه شمالی البرز و جایی سراسر دریا، جنگل آسمون و شگفتیه.
گویی جنگل و آسمون در امتداد هم بی پایانه و در فرودست کشتزارها و جلگه در افق صورتی و نارنجی غروب، غوغای رنگ و هیاهوی سبز می سازه.
سرولات، دهیه در فرادست آروم گرفته بر دامنه یه کوه، رودخانه ای در فرودستش به مقصد خزر میگذره و کوهی با پوشش جنگلی دیگه که حیرت زدگی منطقه رو بیش افزا می شه و اتصال دریا و ساحل با افق حیرت انگیزتر. جایی که این روزا به واسطه بانویی کارآفرین، شهرتش فرا ملی شده.
کار و کاسبی فعال و نوآور خاور خانوم در سرولات چابکسر، مثل روشی بود که عباس برزگر در بوانات استان فارس دنبال کرد.
اون حتی دیپلم خاور خانوم رو نداشت. اما مثل خاور خانوم و همسرش، تونست دهکده گردشگری کوچیکی رو در بوانات پایه ریزی کرده که یکی از مقصدهای گردشگری دهاتی ایران در جنوب کشور باشه و حالا درآمدای میلیونی از اون دشت می کنه.
قصه خاور خانوم، قصه همت و کار و کاسبی خودمانیه. کار و کاسبی خودمونی، یعنی راه اندازی فعالیتی که در اون، کار تیمی و مشارکتی با فرهنگ و ادبیات گفتاری غیر رسمی، طراحی و راهبری می شه و البته در بعضی از کار و کاسبیای دنیا، این روش، بازخوردای بهتری به نسبت روشای سیستماتیک و استاندارد سازی شده بدست آورده.
شاید کافی شاپای سیار که یه جور از کار و کاسبی خودمونی رو نمایندگی می کنن، بشه یکی از فعال ترین روشای کار و کاسبی خودمونی در دنیای امروز دونست که نمونه داخلی اونو میشه در کافه ایشون دید. فعالیتی که یکسال از راه اندازی اون به وسیله دو زوج جوون تحصیل کرده تهرانی میگذره و به کمک نوآوری اونا و جادوی اینستاگرام، مشتریان بسیاری واسه فولکس واگن آبی رنگشون در پایتخت دارن.
اهمیت کار و کاسبی خودمونی که کار تیمی با راه و روش دوستانه و خانوادگی در اون کرد عینی داره، روز به روز در جای جای این مرز و بوم با استقبال فعالان کارآفرینی روبرو شده و حالا تماشاگر راه اندازی استارت آپای غیر دیجیتالی هستیم که با یه ایده کوچیک، هزاران مشتری رو به سمت خود جذب کردن. ایده خاور خانوم هم، همین گونه بود.
ایده خاور خانوم
خاور خانوم، کدبانوی شمالی، غذای شمالی رو در آشپزخانه خونه قشنگتر و دو طبقه خودش با کمک دوستان و آشنایان و بعضی از اعضای فامیل، جفت و جور و پخش می کنه.
اون فهمیده که کار و کاسبی خودمونی در دهی کمتر شناخته شده، می تونه با در نظر گرفتن طبیعت فوق العاده زیبای منطقه، مشتریان بسیاری رو عاشق میرزا قاسمی و مرغ شکم پر و کبابای ترش لذیذش کنه.
چه کاری از این راحت تر و باحال تر واسه بانوان خوش سلیقه و توانا مناطق شمالی کشور که طبیعت و همت و خلاقیت، همه دست به دست هم میده تا اونا از ظرفیتای شمال، واسه جفت و جور و طبخ غذاها و نوشیدنیای خوشمزه بهره ببرن. بخشی از توانمندی زنان شمال رو میشه در بازارهای محلی مثل شنبه بازار دید که در اونجا، زنان، اجناس خونگی خود رو از ترشی و مربا تا دیگه اجناس غذایی، در برابر فروش قرار میدن.
خاور خانوم، گر چه خونه معمولی داره، اما موقعیت خونه به گونه ایه که رو به طبیعت قشنگتر و سرسبز چابکسر قرار گرفته. مکانی جذاب واسه صرف یه نهار دلپذیر که دست پخت یه بانوی با سلیقه گیلانی هم، جذابیت اونو دو برابر می کنه.
غذاهای رستورانی، معمولاً با غذاهای خونگی، فرق بسیاری دارن. نه از نظر ظاهر، شکل، فرم و تزئینات! بلکه به واسطه طعم و مزه یا حتی روش سرو غذا. غذایی که در داخل یه سینی بزرگ با کاسه و بشقابای گل گلی جذاب سرو شه و در کنارش هم، ماست محلی و زیتون پرورده قرار بگیره، واسه خیلیا، از سرو غذا در رستورانای لوکس پنج ستاره هم جذاب تره. مخصوصاً که روی اجاقای گازی کوچیک قدیمی طبخ شده باشن.
همین روش سرو خاور خانوم رو میشه در سبک پذیرایی عباس برزگر از مهمانان خارجی خود در دهکده گردشگری اش دید. غذای سنتی ایران، همیشه و همه وقت واسه ایرانیا چه در داخل و چه در بیرون مرز کشور، در فضای سنتی و روش پخت و سرو و پخش سنتی، جذاب و وسوسه کننده س.
خاور خانوم قصه ما، تلاش کرده تا با همکاری تعدادی از خانمای ده سرولات چابکسر و با دستیاری آبجی زاده خودش، یه آشپزخانه کوچیک رو تبدیل به محل درآمد زایی و کار و کاسبی فعال، پر سود و پر مشتری بکنه. مشتریان به رستوران کوچیک میان و غذا رو سفارش میدن و پس از صرف یه مدت، غذا به اونا در روش سنتی، تحویل داده می شه.
یعنی هم پخت غذا به سبک سنتیه و هم پخش و عرضه اون. در رستوران خاور خانوم، گویی در خونه یه خانوم خونه دار شمالی قدم میزنین. همه چیز سنتی و حال و هوای خودمونی در فرهنگ اقتصاد مشارکتی خودمونی گیلانیا رو میده. شاید توجه و تعهد به سبک زندگی سنتی و خودمونی بود که دلیل معروفیت و معروفیت کار و کاسبی این زن جوون گیلانی رو جفت و جور کرده.
کسی که همیشه، نظر مشتریان رو درباره کیفیت و طعم غذا می پرسد و در فرهنگ کار و کاسبی خودمونی اش، فرقی بین آبجی زاده و دیگه کارگران و دستیارانش قائل نیس.
واسه اون، طعم عالی غذا و تحویل دادن طعامی با بهترین کیفیت، اولویت اول و آخره. منشی که دلیل شده تا آوازه فعالیت خاور خانوم، نه فقط در گیلان و ایران، بلکه به اون طرف مرزها هم کشیده شه.
مستند خاور خانوم
شبکه مستند سیما در برنامه شبای مستند که یه چند وقت پیش روی آنتن برد، بخشایی از زندگی این بانوی کارآفرین شمالی رو به تصویر کشید. در این مستند، روایتی رو راست و جذاب از همت یه زن گیلانی رو میبینیم که تونسته با همکاری و پشتیبانی همسرش، آشپزخانه کوچیک خونه معمولی خود رو تبدیل به محل کار و کاسبی و امرار معاش ده ها دختر و زن جوون گیلانی بکنه.
اون همونجوریکه در مصاحبه هاش بر زبون می آورد، هر روز صبح که از خواب بیدار می شه، به فکر جفت و جور غذا با طعم و مزه واقعی غذای خانگیه تا مشتریانش رو که از مسافتای دور به سرولات میان، راضی و خشنود میزبانی کنه.
ایشون اونقدر عاشق و عاشق کارشه که حتی شبا، خواب مدیریت سفارش مشتری و طبخ غذا در آشپزخانه باحال و جذابش رو می بینه. جالبه که بدونین، خاور خانوم، رمز موفقیت خود رو پشتکارش می دونه که مدیون همسرشه.
اون حالا ۱۶ کارمند موقتی داره که در روزای تعطیل به اون کمک می کنن و ۳ کارگر دائمی که در طول هفته، مدیریت کارا و جواب به نیازای مشتریان گذری رو در دستور کار دارن. همه کارا در آشپزخانه خاور خانوم به صورت مشارکتی و تیمی و خودمونی انجام می شه و مثل هیأتای مذهبی، همه بدون چشم داشت و ماموریتی خاص، به همدیگه واسه آخرسر مطلوب، کمک می کنن.
واسه باخبر شدن از راه طبخ غذا، سبک زندگی و آشنایی با لهجه و روش مدیریتی و عملیاتی و سرو غذا در رستوران خاور خانوم، پیشنهاد می کنیم که این ویدیو نیم ساعت ای رو ببینین.
به احتمال زیاد، عاشق کار و کاسبی خاور خانوم شده و اگه به گیلان سفر کردین، سرولات چابکسر رو یکی از اولویتای بازدید پاییزی و زمستونی قرار میدید.
البته حالا، چشم انداز خونه خاور خانوم، پاییز هزار رنگ هزار نقش گیلان همیشه سر سبزه که واسه نوستالژی بازه ها و سلفی بگیرای حرفه ای، منظره ای فوق العاده واسه گردشگری پاییزی تو یه مکانی هیجانی و معروف حساب می شه.
بازتابای ملی و جهانی
شاید واسه شما عجیب باشه که بدونین، کار و کاسبی خلاق این بانوی کارآفرین و خوش ذوق گیلانی، حالا بازتابای زیادی در داخل و بیرون مرز کشور داشته.
علاوه بر شبکه مستند سیما که واسه جفت و جور گزارش به رستوران این بانوی کد بانو رفت، خیلی از خبرگزاریا و نشریات داخلی هم، به منتشر کردن گزارشاتی مستند و مصور از کار و کاسبی خودمونی خاور خانوم پرداختن.
حتی شخصیتای ورزشی و هنری معروف کشور از جمله بهداد سلیمی، قوی ترین مرد ایران و جهان، یه چند وقت پیش در اینستا نوشته ای در صفحه شخصی خود، به تعریف از این مکان و غذاهایش پرداخت.
این فقط بهداد سلیمی و بعضی از هنرمندان مثل بیژن بیرنگ (مستر تستر) نیس که عاشق طعم غذاهای خوشمزه خاور خانوم شدن، بلکه بعضی از گردشگران خارجی هم که به این منطقه از کشور سفر کردن و به عشق چشیدن غذاهای خونگی یه کدبانوی شمالی، چند دقیقه ای رو در صف منتظر بودن، همین نکته رو بر زبون آورده ان.
سایت گردشگری معروف و بین المللی تریپ ادوایزر، حالا یه خبرگزاری غیر رسمی معتبر چند زبانه و مصور واسه فعالیت کار و کاسبی خاور خانوم شده.
در این سایت که ده ها میلیون عضو در سراسر جهان داره، صدها پست درباره نظرات و پیشنهادات گردشگرانی که از این رستوران کوچیک استفاده کردن، به اشتراک گذاشته شد.
این قدرت گردشگری مجازیست که می تونه، منطقه یا کار و کاسبی ای هر چند کوچیک رو در هر نقطه کمتر شناخته شده جهان، بین المللی کنه.
گر چه خاور خانوم، سایت اینترنتی با صفحه اینستاگرامی مشخصی نداره، اما تبلیغات دهن به دهن که نقش بسیاری در بازاریابی مدرن امروزی رو دوش دارن، تونسته تا با رمز کیفیت محصول و خلاقیت در عرضه خدمات، کار و کاسبی این بانوی گیلانی رو زبانزد خاص و عام کنه.
درسایی خیلی ساده از خاور خانوم
۱- اولین درسی که از کار و کاسبی جذاب و خلاق خاور خانوم میشه فرا گرفت، اهمیت نقش اعتماد به حفظ سنت و روشای سنتی در کسب و کاره. رمزی که عامل موفقیت خیلی از کار و کاسبیای کوچیک در مناطق دهاتی کشور شد.
این راز پیشرفت گردشگری دهاتی در ایرانه.
۲- دومین درسی که کار و کاسبی خاور خانوم به ما میده، فاکتوری به نام کار و کاسبی خودمانیه. فرهنگ کار و کاسبی خودمونی باید در همه ابعاد زندگی مردم گسترش پیدا کنه و مثل کشورای شرق آسیا (ژاپن)، کار و کاسبیای خانوادگی ساده اما مشارکتی تولید کننده، اقتصاد ملی رو در میدونای جور واجور تولید و خدمات، به حرکت درآورد.
۳- درس سومی که خاور خانوم به کارآفرینان جوون میده، پشتکاره و همت و همت. هیچ کار و کاسبی موفقی، بدون پشتکار و ایمان به موفقیت، دستاوردی در طول تاریخ کار و کاسبی نداشته.
۴- درس چهارمی که خاور خانوم به همه کسایی که از حقوق ماهانه و سبک زندگی شغلی خود ناراضی هستن میده، موضوع نوآوری در کسب و کاره. غذاهایی که خاور خانوم به مشتریان ارائه می کنه، طعم و بوی غذای خونگی میده و مشتری حس میکنه، به مهمانی یه کد بانوی شمالی اومده. از طبخ تا سرو در سینیای بزرگ. نوآوری یعنی همین.
۵- درس پنجم خاور خانوم، جدی گرفتن توانمندیای فردی و روحیه کار مشارکتی خودمانیه. این روحیه رو در هر کوی و برزنی در سراسر کشور میشه با نیاز سنجی بهینه و تدارک و مدیریت داشته ها، به سمت خلق ارزش افزوده هدایت کرد.
۶- درس ششم خاور خانوم به فعالان بازاریابی و تبلیغات، تبلیغات غیر مستقیمه. تبلیغات دهن به دهن رو باید جدی گرفت. حتی در دنیای دیجیتالی شده امروزی که تبلیغات مجازی و ماهواره ای و روزنامه ای و پیامکی، مخاطبان رو خسته کرده.